İnsansız Hava Aracı (İHA) Nedir?

Merhaba, Havadanadam ailesi olarak uzun bir ayrılıktan sonra yeni konseptimizle siz değerli okurlarımıza Tükiye ‘nin dünya genelinde kendini kanıtladığı bir konu olan İnsansız Hava Araçları hakkında genel bilgi vereceğiz. Havacılık hakkında merak ettikleriniz için sitemizin alt kısmında bulunan “Bize Soru Sor” kısmını kullanabilirsiniz. Keyifli okumalar dileriz.

İnsansız Hava Araçları (İHA’lar) diğer adıyla drone’lar, uzaktan kumanda veya önceden programlanmış rotalarda uçabilen, çeşitli görevleri yerine getirmek için kullanılan hava araçlarıdır. İHA’ların temel yapısı uçaklarda olduğu gibi, hava direncini azaltmak için aerodinamik bir gövde, sabit veya değişken kanatlar, bir motor ve navigasyon sistemleri içermektedir. Ayrıca, bazı İHA’lar insan faktörünü tamamen ortadan kaldırmak için tamamen otonom olarak tasarlanmıştır. Bu tür İHA’lar, yüksek düzeyde yapay zeka teknolojileri kullanılarak programlanır ve çevresel faktörleri algılayarak karar verebilirler. Örneğin, bir otonom İHA, hava durumunu ve rüzgar şiddetini ölçerek uçuş planını buna göre ayarlayabilir veya yer pilotu ile iletişimi kesildiği zaman önceden programlanmış hava meydanına otomatik dönüş ve iniş gerçekleştirebilir.

Foto.1 - TUSAŞ firması tarafından geliştirilen ANKA
Foto.1 – TUSAŞ firması tarafından geliştirilen ANKA

İHA’ların kullanım alanları günümüzde oldukça geniştir ve genişlemeye devam etmektedir. Askeri, sivil ve ticari alanlarda kullanılmaktadırlar. Askeri amaçlar için İHA’lar, askeri istihbarat, gözetim, keşif, hava saldırısı, savunma, denizaltı tespiti ve hava savunması gibi çeşitli görevlerde kullanılır. Sivil alanlarda ise, İHA’lar, tarım, yangın kontrolü, doğal afetlerin tahmini ve kontrolü, madencilik, inşaat, çevre izleme, film ve televizyon çekimleri ve hava fotoğrafçılığı gibi birçok alanda kullanılır. İHA’ların görevleri için farklı türde yükler taşıyabilirler. Bu yükler arasında kamera, sensörler, termal görüntüleme, lazerli güdümlü füzeler, bombalar ve diğer çeşitli silah sistemleri yer alabilmektedir.

Foto.1 - DJI Marka Sivil Drone
Foto.2 – DJI Marka Sivil Drone

Teknik Bilgiler

İHA’ların uçuşu, uzaktan kumanda veya önceden programlanmış bir rotaya göre otomatik olarak gerçekleşir. Uzaktan kumandalı İHA’lar, bir uzaktan kumanda cihazı ile kontrol edilir ve yerde bulunan pilotun talimatlarına göre hareket uçuş gerçekleştirilmektedir. Programlanabilir İHA’lar ise önceden belirlenmiş bir rotayı izleyerek görevlerini icra etmektedirler.

Fotoğraf.1 - Bayraktar TB2 Kontrol Merkezi
Foto.3 – Bayraktar TB2 Kontrol Merkezi

Bir İHA’nın hareket edip havalanabilmesi için, itiş gücü (thrust power) olması gerekmektedir bu itiş gücünü Tek motor, birden fazla motor, pervane veya jet motorları kullanarak elde etmektedir. İHA’ların motorları, piller veya benzin gibi enerji kaynaklarından beslenerek çalışmaktadırlar.

Foto.2 - Türk firması TEI tarafından üretilen yerli İHA turbo dizel motoru PD170
Foto.4 – Türk firması TEI tarafından üretilen yerli İHA turbo dizel motoru PD170
Foto.4 - TUSAŞ Tarafından Geliştirme Aşaması Devam Eden Aksungur İHA
Foto.5 – TUSAŞ Tarafından Geliştirme Aşaması Devam Eden Aksungur İHA

İHA’ların uçuş sistemi ise, bir dizi sensör kullanarak çalışmaktadır. Bu sensörler, hız, yükseklik, sıcaklık, atmosferik basınç ve diğer parametreleri ölçerler ve bu verileri İHA’nın kontrol sistemine iletilir. Bu kontrol sistemleri, İHA’nın stabilizasyonunu ve yönlendirmesini sağlar. İHA’ların uçuşu için, navigasyon sistemleri, GPS (Küresel Konumlama Sistemi), INS (İnertial Navigasyon Sistemi) ve kamera gibi birçok teknoloji kullanılır. GPS, İHA’nın konumunu belirlemek için uydu verilerini kullanır. INS, İHA’nın hareketlerini ölçmek ve rotayı hesaplamak için kullanılır. Kameralar, İHA’nın çevresini izlemek, hedefleri belirlemek ve görüntülemek için kullanılır.

Foto.4 - Otonom sisteme sahip, askeri olarak dünyaya kendini kanıtlamaış Türk İHA 'sı Bayraktar TB-2
Foto.6 – Askeri olarak dünyaya kendini kanıtlamış Türk İHA ‘sı Bayraktar TB-2

Sonuç olarak, İnsansız Hava Araçları teknolojisi gün geçtikçe gelişmekte ve farklı alanlarda kullanımı artmaktadır. İHA’ların temel yapısı, navigasyon sistemleri ve yükleri, görevlerine bağlı olarak değişebilir. İHA’ların kullanımı, askeri, sivil ve ticari alanlarda birçok avantaj sağlamaktadır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti olarak yerli olarak ürettiğimiz ve geliştirmeye devam ettiğimiz; birçok insansız hava aracı çeşitli görevlerde kendilerini kanıtlayarak dünya piyasasında yer almaktadırlar.

Paylaş

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

error: İçerik Korumalıdır!