Uçaklar Neden Havada Beyaz İz Bırakır?
Bulutsuz, gökyüzünün açık olduğu bir günde başımızı kaldırıp yükseklerden uçan uçakları seyrederken peşlerinden bıraktıkları beyaz bulutları fark etmişsinizdir. Bu bulutlar uçağın peşinden gider. Peki bu bulutlar nedir? Egzoz dumanı zannediyorsanız yanılıyorsunuz. Gelin hep beraber bu bulutlar neden oluşur inceleyelim.
Havada gördüğünüz beyaz izlere contrail yani yoğunlaşma izi denir. Bu izlerin kaynağı tamamen fen bilgisi dersinde gördüğümüz maddenin halleri konusuyla alakalı. Bildiğiniz gibi uçaklar yaklaşık 25.000 – 30.000 feet (7500 – 10000 metre) yükseklikte uçmaktadır. Bu yüksekliklerde hava sıcaklığı ortalama -30 Santigrat derecedir.
Uçaklarda bulunan jet motorları bilindiği gibi motorun ön kısmından havayı ve havanın içinde bulunan su buharını da alır. Motorun içinde yakıtla karıştırıp yakarak güç elde eder. Uçak motorunun sıcaklığı yaklaşık 630 Santigrat derecedir ve bu 630 Santigrat dereceye maruz kalmış hava ve içinde bulunan su buharı kullanıldıktan sonra basınçlı bir şekilde -30 Santigrat derecelik gökyüzüne püskürtülür. Yani su buharı çok soğuk bir ortama püskürtülür. Su buharı çok hızlı soğuyarak kristalleşir yani desüblimleşme olayı gerçekleşiyor. Bu kristaller gökyüzünde bulunan toz parçacıklarına tutunarak motorun gerisine doğru uzanan contrail (yoğunlaşma izi) oluşur.
